Zelfzorgmarkt 2015
Productgroepen
De markt voor zelfzorggeneesmiddelen, gezondheidsproducten en medische hulpmiddelen in 2015 (in omzet op consumentenprijsniveau en aantal verkochte verpakkingen) en groei ten opzichte van 2014, uitgesplitst naar de meest verkochte productgroepen:
| Productgroep |
Omzet
|
Groei
|
| Producten voor de luchtwegen |
141.0
|
7,9 %
|
| Producten tegen pijn |
132.7
|
2,8 %
|
| Vitamines / mineralen |
126.5
|
-0,8%
|
| Producten voor huid en haar |
66.3
|
-4,1%
|
| Spijsverteringspreparaten |
54.6
|
0,8%
|
| Rustgevende en slaapproducten |
32.8
|
-4,4 %
|
| Overigen |
123.4
|
-2,1 %
|
| Totaal zelfzorgmarkt |
677.3
|
0,9 %
|
Bron: IMS Health
Verkoopaandeel
| Drogisterijen | 75,3 % |
| Apotheken | 12,7 % |
| Supermarkten | 11,9 % |
Verkoopkanalen
De markt voor zelfzorggeneesmiddelen, gezondheidsproducten en medische hulpmiddelen in 2015 (in miljoen euro op consumentenprijsniveau) en groei ten opzichte van 2014, uitgesplitst naar verkoopkanalen:
|
Aantal
|
Omzet
|
Groei
|
|
| Zelfstandige drogisterij |
823
|
130.4
|
-15,2 %
|
| Ketendrogisterij |
1.611
|
379.7
|
8,1 %
|
| Totaal drogisterijen |
2.434
|
510.1
|
1,0 %
|
| Zelfstandige apotheek |
1.593
|
63.6
|
-3,6 %
|
| Ketenapotheek |
401
|
22.7
|
-9,9 %
|
| Totaal apotheken |
1.994
|
86.3
|
-5,3 %
|
| Supermarkten |
3.449
|
80.9
|
8,0 %
|
| Totaal |
8.414
|
677.3
|
0,9 %
|
*Alle 3.449 supermarkten mogen AV-geneesmiddelen en gezondheidsproducten verkopen. 3.197 supermarkten verkochten in 2015 daadwerkelijk AV-geneesmiddelen. Daarvan verkochten 823 supermarkten ook UAD-geneesmiddelen. Zij moeten daarvoor een gediplomeerde drogist in dienst hebben.
De ongeveer 250 benzinestations die AV-geneesmiddelen verkopen, zijn niet in de tabel opgenomen.
Drogisterijen
Omzet drogisterijen in zelfzorggeneesmiddelen, gezondheidsproducten en medische hulpmiddelen in 2015 (in miljoen euro op consumentenprijsniveau) en groei ten opzichte van 2014, uitgesplitst naar de meest verkochte productgroepen:
|
Productgroep
|
Omzet
|
Groei
|
|
Vitamines / mineralen
|
105.1
|
-0,4 %
|
| Producten tegen pijn |
96.6
|
3,1 %
|
| Producten voor de luchtwegen |
95.8
|
8,1 %
|
| Producten voor huid en haar |
50.3
|
-3,0 %
|
| Spijsverteringspreparaten |
37.1
|
2,5 %
|
| Urogenitale zorg en voortplanting |
27.2
|
-5,0 %
|
| Overigen |
98.0
|
-2,3 %
|
| Totaal omzet drogisterijen |
510.1
|
1,0 %
|
Bron: IMS Health
Apotheken
Omzet apotheken in zelfzorggeneesmiddelen, gezondheidsproducten en medische hulpmiddelen in 2015 (in miljoen euro op consumentenprijsniveau) en groei ten opzichte van 2014, uitgesplitst naar de meest verkochte productgroepen:
| Productgroep |
Omzet
|
Groei
|
| Producten voor de luchtwegen |
19.7
|
-1,7 %
|
| Producten tegen pijn |
16.1
|
-7,1 %
|
| Producten voor huid en haar |
11.9
|
-9,2 %
|
| Spijsverteringspreparaten |
9.1
|
-2,8 %
|
| Vitamines / mineralen |
8.8
|
-7,0 %
|
| Urogenitale zorg en voortplanting |
4,2
|
-8,5 %
|
| Overigen |
16.5
|
-4,4 %
|
| Totaal omzet apotheken |
86.3
|
-5,3 %
|
Bron: IMS Health
Deze apotheekomzet is exclusief de afleveringen op doktersrecept. De receptomzet in niet-receptplichtige geneesmiddelen was in 2015 circa 67,5 miljoen euro.
Supermarkten
Omzet supermarkten in zelfzorggeneesmiddelen, gezondheidsproducten en medische hulpmiddelen in 2015 (in miljoen euro op consumentenprijsniveau) en groei ten opzichte van 2014, uitgesplitst naar de meest verkochte productgroepen:
| Productgroep |
Omzet
|
Groei
|
| Producten voor de luchtwegen |
25.6
|
15,8 %
|
| Producten tegen pijn |
20.0
|
10,5 %
|
| Vitamines / mineralen |
12.6
|
1,1 %
|
| Spijsverteringspreparaten |
8,4
|
-2,6 %
|
| Producten voor huid en haar |
4.0
|
-1,0 %
|
| Rustgevende en slaapproducten |
3.4
|
10,5 %
|
| Overigen |
6.9
|
6,3 %
|
| Totaal omzet supermarkten |
80.9
|
8,0 %
|
Bron: IMS Health
Zelfmedicatie in Europa
Uitgaven in euro’s aan zelfmedicatie / zelfzorg per hoofd van de bevolking en omzetaandeel zelfmedicatie / zelfzorg in de totale farmaceutische markt in 2014:
| Land |
Uitgaven
|
Aandeel
|
| Zwitserland |
106
|
15 %
|
| Oostenrijk |
86
|
14 %
|
| Finland |
54
|
9 %
|
| Duitsland |
62
|
11 %
|
| Denemarken |
30
|
8 %
|
| Zweden |
50
|
14 %
|
| Groot-Brittannië (2013) |
45
|
25 %
|
| Nederland* |
40
|
14 %
|
| België |
56
|
14 %
|
| Frankrijk |
32
|
8 %
|
| Spanje |
20
|
5 %
|
| Italië |
30
|
10 %
|
| Noorwegen |
26
|
5 %
|
| Portugal |
20
|
9 %
|
* Voor Nederland zijn de zelfzorguitgaven aan gezondheidsproducten inbegrepen. Voor de andere landen betreft het vrijwel uitsluitend zelfmedicatie / zelfzorggeneesmiddelen.
Toegankelijkheid in Europa
Toegankelijkheid van zelfzorgmiddelen in Europa:
| Apotheek | Drogisterij | Supermarkt/AV | Internet | |
|---|---|---|---|---|
| België | X | X | ||
| Denemarken | X | X | X | |
| Duitsland | X | X* | X | |
| Finland | X | X | ||
| Frankrijk | X | X | ||
| Groot-Brittannië | X | X | X | |
| Nederland | X | X | X | X |
| Noorwegen | X | X | X | |
| Ierland | X | X | X | |
| Italië | X | |||
| Oostenrijk | X | X* | X | |
| Portugal | X | X | ||
| Spanje | X | X | ||
| Zweden | X | X | X | |
| Zwitserland | X | X |
* Slechts een beperkt assortiment, met name kruidengeneesmiddelen
Toegankelijkheid in Europa en de rol van drogisterijen
Toegankelijkheid van zelfzorgmiddelen in Europa (2014) en de rol van drogisterijen in de verkrijgbaarheid van zelfzorggeneesmiddelen in Nederland:
| Land | Aantal apotheken | Km² / verkooppunt | Aantal inwoners/apotheek | |
|
België
|
4.957
|
6
|
Km²
|
2.245
|
|
Spanje
|
21.559
|
23
|
Km²
|
2.169
|
|
Frankrijk
|
21.915
|
29
|
Km²
|
2.998
|
|
Nederland
|
1.993
|
21
|
Km²
|
8.407
|
|
Italië
|
19.370
|
17
|
Km²
|
3.074
|
|
Duitsland
|
20.921
|
18
|
Km²
|
3.844
|
|
Portugal
|
2.798
|
33
|
Km²
|
3.758
|
|
Zwitserland
|
1.770
|
23
|
Km²
|
4.518
|
|
Groot-Brittannië (2013)
|
14.186
|
17
|
Km²
|
4.484
|
|
Finland
|
814
|
374
|
Km²
|
6.651
|
|
Oostenrijk
|
1.317
|
64
|
Km²
|
6.401
|
|
Noorwegen
|
774
|
498
|
Km²
|
6.484
|
|
Denemarken
|
658
|
65
|
Km²
|
8.498
|
|
Zweden
|
1.368
|
300
|
Km²
|
6.959
|
Bron: AESGP
In veel Europese landen is de verkoop van zelfzorggeneesmiddelen beperkt tot de apotheek. In Nederland worden zelfzorgmiddelen echter met name verkocht via de drogisterijen. De verkrijgbaarheid van UAD-geneesmiddelen komt met 1.993 apotheken, 2.434 drogisterijen en 823 supermarkten met een gediplomeerde drogist uit op 1 verkooppunt per 3.191 inwoners.