Forse stijging zelfzorg onder ouderen

Onder ouderen vindt een razendsnelle toename plaats van zelfzorg, constateert seniorenorganisatie ANBO. Die hangt samen met de waarde die senioren hechten aan vitaliteit en gezondheid. Vooral de ‘jonge senior’ weet medische informatie uitstekend op waarde te schatten.

‘Steeds vaker maken ook ouderen gebruik van zelfzorg’, zegt Joeri Veen, woordvoerder van ouderenbond ANBO. ‘Dat hangt samen met het toenemend gebruik van internet en digitalisering. Ja, daar maken ouderen actief gebruik van. Je ziet dat zij in toenemende mate op zoek gaan naar mogelijkheden om hun eigen zorg te regelen.’

De voorkeur voor eigen regie van ouderen tekent zich al langer af, bijvoorbeeld in een ledenpeiling die ANBO eind vorig jaar heeft gehouden. Daaruit bleek dat negentig procent van de ouderen een sterke voorkeur heeft voor eigen regie, ook op het gebied van de zorg.

Medische expertise

‘Dat betekent niet dat ouderen niet meer naar de huisarts gaan’, vervolgt Veen. ‘Zij hebben een heel groot vertrouwen in de medische expertise van de arts, die ze daarom veel autoriteit toe dichten. Dat is ook verstandig, want bij ouderen komt meervoudig medicijngebruik bovengemiddeld voor. Niet altijd is bekend hoe geneesmiddelen op elkaar inwerken. Daarom is het goed dat men toch de artsen blijft raadplegen.’

‘Maar dat laat onverlet dat zelfzorg fors toeneemt onder ouderen. Die zijn vaak uitstekend geïnformeerd als ze de spreekkamer binnenlopen. Ze weten ook heel goed welke zorgmiddelen ze nodig hebben en waar ze die het beste kunnen halen.’

Betrouwbaarheid van informaie

Veen onderscheidt de ouderen wel in twee leeftijdscategorieën. De jonge senioren, zeg maar in de leeftijd tot een jaar of zeventig, hebben geen moeite met het zoeken naar en vinden van online informatie. ‘De achterstand in digitalisering die deze groep ooit had, is bijna helemaal weggewerkt. De tablet is bij deze senioren bijna nog populairder dan bij jongeren. De groep van 75-plussers is echter minder gedigitaliseerd en die wordt het ook niet meer. Maar deze groep wordt steeds kleiner. Maar ook deze informeert zich, bijvoorbeeld via folders bij de huisarts en de apotheek en via kranten en tijdschriften.’

Hoe goed ouderen de weg ook weten in de zorg en de zorgmiddelen, ouderen hechten wel een groot belang aan de betrouwbaarheid van medische informatie. ‘Ze willen zeker weten dat de bronnen die zij raadplegen veilig en verantwoord zijn’, zegt Veen. ‘De voorkeur gaat uit naar onafhankelijke, informatieve websites. Aan websites van bedrijven wordt minder waarde gehecht.’

Beteugelen zorgkosten

ANBO vindt de snelle toename van de zelfzorg onder ouderen een positief verschijnsel, want het is een instrument om de stijgende zorgkosten te beteugelen. Minstens zo belangrijk vindt de organisatie dat zelfzorg een teken is van een bewust gezonde levensstijl. Veen: ‘Dat we steeds ouder worden is een goede zaak, maar het is niet vanzelfsprekend dat we vitaal en gezond blijven. Daarom is het goed om gericht te werken aan een goede gezondheid. Bij ouderen zien we dat gelukkig op de goede manier gebeuren. Zelfzorg vraagt om zorgvuldigheid en daar letten ouderen goed op.’